Przemyśleć wspólnotę. Czym są konsensusy rozwojowe?
Polska potrzebuje nowego modelu rozwoju gospodarczego. Jest to związane z wyczerpywaniem się dotychczasowych motorów wzrostu, takich jak: dostęp do licznej, dobrze wykształconej i relatywnie taniej siły roboczej; tania energia dla przedsiębiorstw; stabilna sytuacja bezpieczeństwa międzynarodowego. Jednocześnie bardziej niż w ciągu ostatnich 35 lat silna gospodarka jest nam potrzebna do wygenerowania wystarczających zasobów, aby móc się skutecznie bronić przed potencjalną napaścią militarną lub choćby konfliktami hybrydowymi.
Wprowadzenie i utrwalenie czegoś tak istotnego jak zupełnie nowy model rozwojowy nie jest możliwe bez oparcia go o konsensus (albo przynajmniej kompromis) polityczny i społeczny. Konsensus to porozumienie, w którym różne strony lub grupy akceptują wspólny cel, rozwiązanie bądź wizję, nawet jeśli każda z nich ma nieco odmienne interesy bądź perspektywy. Istotą konsensusu jest uznanie, że osiągnięcie wspólnej zgody przynosi korzyści większe niż trwałe pozostawanie w konflikcie. Może on przybrać różnorodne formy – od nieformalnego zrozumienia po sformalizowane umowy lub dokumenty – a dotyczyć może zarówno spraw politycznych i gospodarczych, jak i społecznych czy kulturowych. Niniejszy raport analizuje konsensusy rozwojowe, tj. osiągane metodami społeczno-politycznymi konsensusy dotyczące modelu gospodarczego, w szczególności w zakresie zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju.