Projekt SmartLegis ma na celu poprawę jakości procesu legislacyjnego w Polsce, poprzez stworzenie systemu jego oceny opartego na obiektywnych kryteriach. Jakość stanowionego prawa ma bezpośredni wpływ na stabilność i przewidywalność przepisów, co jest kluczowe zarówno dla obywateli, jak i przedsiębiorców podejmujących decyzje inwestycyjne. Celem projektu jest wywieranie presji na instytucje odpowiedzialne za legislację oraz powstanie naturalnego mechanizmu poprawy tego procesu. Kluczowym elementem będzie model oceny procesu legislacyjnego – SmartLegis, który oceni jakość poszczególnych etapów legislacji, przypisując im wartość liczbową. Pozwoli to na porównanie prowadzonych procesów i promowanie najlepszych praktyk.
Warsztaty stanowią pierwszy krok w realizacji projektu i będą kluczowe dla zebrania szerokiej wiedzy na temat procesów legislacyjnych. Zostaną zaproszeni eksperci z różnych dziedzin, w tym przedstawiciele Rządowego Centrum Legislacji, Biura Analiz Sejmowych, kancelarii prawnych, partii politycznych, organizacji pozarządowych oraz środowisk akademickich. Każdy z uczestników wniesie unikalną perspektywę, co pozwoli na wypracowanie wszechstronnego podejścia do oceny legislacji. Warsztaty będą miały charakter interdyscyplinarny, co umożliwi połączenie teorii z praktyką. Ich celem będzie stworzenie modelu SmartLegis, który umożliwi ocenę procesu legislacyjnego na podstawie zestawu ustandaryzowanych mierników. Zgromadzona wiedza ekspercka pomoże w ustaleniu najlepszych praktyk, które mogą zostać zaadaptowane do procesu oceny legislacji w Polsce.
Raport otwarcia będzie pierwszym publicznie dostępnym dokumentem projektu SmartLegis i stanowić będzie fundament dalszych prac. Zawierać będzie przegląd danych statystycznych dotyczących procesu legislacyjnego w Polsce w XXI wieku, zarówno na poziomie rządowym, jak i parlamentarnym. Kluczową częścią raportu będzie analiza głównych problemów w procesie tworzenia prawa, takich jak zbyt szybkie tempo prac, brak przejrzystości procedur czy pomijanie konsultacji społecznych. Raport będzie odpowiadał na pytania dotyczące tego, czy obecne przepisy są wystarczające, aby poprawić jakość legislacji oraz jakie reformy są niezbędne. Zostaną również wskazane potencjalne kierunki zmian, takie jak dalsza digitalizacja procesu legislacyjnego, uproszczenie procedur czy wzmocnienie oceny skutków regulacji (OSR). Raport posłuży jako dokument referencyjny zarówno dla instytucji publicznych, jak i partnerów społecznych oraz mediów.
Monitoring procesów legislacyjnych będzie główną częścią projektu i potrwa przez 12 miesięcy. W tym czasie wszystkie istotne akty prawne zostaną ocenione za pomocą modelu SmartLegis. Monitoring obejmie szczegółową analizę poszczególnych etapów tworzenia prawa, od momentu złożenia projektu ustawy po jego finalne przyjęcie. Co miesiąc publikowane będą raporty z wynikami analiz, które zostaną przedstawione opinii publicznej. Raporty te będą zawierały ocenę jakości legislacji w oparciu o takie czynniki jak transparentność, zaangażowanie partnerów społecznych, zgodność z procedurami oraz czas trwania procesu. Dodatkowo, monitoring pozwoli na bieżące porównywanie działań różnych ministerstw i innych organów administracji publicznej, co umożliwi identyfikację najlepszych praktyk i obszarów wymagających poprawy. Celem monitoringu jest nie tylko ocena procesu legislacyjnego, ale także wywołanie pozytywnej presji na instytucje odpowiedzialne za tworzenie prawa.
Aby zwiększyć wpływ projektu na proces legislacyjny, zorganizowane zostaną regularne spotkania oraz debaty z posłami, senatorami i kluczowymi decydentami politycznymi. W trakcie tych wydarzeń zostaną prezentowane wyniki analiz przeprowadzonych w ramach projektu SmartLegis, co stworzy platformę do dyskusji nad poprawą jakości prawa. Spotkania te będą okazją do dialogu między twórcami projektu a politykami, co pomoże w uwrażliwieniu decydentów na problemy legislacyjne oraz na promowanie dobrych praktyk. Uczestnictwo w takich spotkaniach zwiększy prestiż projektu i podkreśli jego realny wpływ na rozwój polityki prawnej w Polsce.
W ramach projektu SmartLegis planowana jest aktywna kampania medialna, która będzie miała na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat jakości procesu legislacyjnego w Polsce. Dzięki współpracy z mediami – od portali internetowych, przez prasę, po stacje radiowe i telewizyjne – projekt będzie promowany w przestrzeni publicznej. Wypowiedzi ekspertów, raporty z monitoringu oraz debaty na temat polskiej legislacji będą stale obecne w mediach.
Na zakończenie projektu odbędzie się uroczyste wręczenie odznaczeń „Pióro SmartLegis”. Wyróżnienia zostaną przyznane tym jednostkom administracji publicznej, które w trakcie monitoringu uzyskały najlepsze oceny za przeprowadzone procesy legislacyjne. Ranking organów administracji publicznej, oparty na modelu SmartLegis, będzie publicznie dostępny, co zwiększy prestiż wyróżnionych instytucji i promować będzie wzorce skutecznej i transparentnej legislacji. Odznaczenia mają na celu nie tylko wyróżnienie najlepszych praktyk, ale również motywowanie innych podmiotów do poprawy jakości procesu legislacyjnego w przyszłości. Całość wydarzenia będzie promowana w mediach, co dodatkowo zwiększy świadomość publiczną na temat jakości stanowionego prawa oraz znaczenia transparentności i rzetelności w procesie legislacyjnym.
© 2024
Fundacja Centrum Strategii Rozwojowych
Wszelkie prawa zastrzeżone